Blockchain (Blok zinciri) nedir?

Blockchain olarak sıkça duyduğumuz kelimenin Türkçe karşılığı blok zinciridir. Blok zincirleri, blokların birbirlerine bağlanması için belli bir şifreleme metodu kullanmaktadır. Biraz daha konuyu basite indirgersek bloklar kendisinden bir önceki bloğu hash adı verilen fonksiyonlar yolu ile referans verir. Bu sayede veriler kesintisiz bir şekilde şifrelenerek gerekli zinciri oluşturur. Bu sebeple bu yönteme blok zinciri adı verilmiştir. Bu blok zincirlerini yeni kayıtları sürekli ardı ardına ekleyen bir veri tabanı olarak tanımlayabiliriz.

Genelde veritabanlarında datalar tek bir merkezde toplanmaktadır. Fakat Blockchain bu dataları tek bir yerde toplamaz ve bir kişi tarafından yönetilemez. Bunu bir çok bilgisayarı aynı anda kullanarak gerçekleştirir. İsteyen herkes kendi bilgisayarında blockchain ‘e ait bir bölümünü bulundurabilir. Bu sayede verilerin toplu halde birinin eline geçmesi çok zor bir ihtimaldir.

Daha iyi bir kısmı ise blok doğrulama sistemi sayesinde kayıtlara kimse zarar veremez. Bu sayede en eski işlemler dahil sonsuza kadar korunmaya devam eder ve geri alınamaz şekilde kayıt edilir. Ağda bulunan bütün kullanııcıllar bu kayıtları kontrol edebilir ve  inceleyebilir. Şeffaf ve bozulamaz olması bütün kullanıcılara asslında büyük bir güven sağlar.

Bu teknolojik ve güvenli ortam sayesinde Bitcoin ortaya çıkmıştır. Bitcoin popüler hale gelip talep görmesinden sonra bir çok kripto para blockchain teknolojisini kullanılarak üretilmeye başlamıştır.

Blockchainin Dezavantajları Nelerdir?

Yüksek elektrik tüketimi

Blockchain ‘in tabiki bir çok avantajının yanı sıra bazı dezavantajlarıda mevcuttur. Bunlardan birisi tüketim maliyeti diyebiliriz. Herhangi bir veri merkezi bulunmadığı için ağlar sürekli olarak farklı lokasyonlara anlık ve aktif olarak istek göndermektedir. Bu enerji tüketimine örnek verecek olursak Bitcoin yıllık tükettiği enerji Türkmenistan ‘ın yıllık enerji tüketimi ile aynı diyebiliriz. Bini aşkın coin cinsi üretildiğini ve kullanıldığını var sayacak olursak onlarca ülkenin tükettiği kadar enerji tüketen bir piyasa blockchain teknolojisi tarafından tüketiliyor.

Ağa hükmeden bireyler

Blockchain ağında gerçekleştirilen işlemler çoğunluğun kararına göre onaylanabiliyor veya reddedilebiliyor. Bu durum bazen işlem yapan kullanıcıların aleyhine işlem yapılabileceği anlamına gelebiliyor. Bu zararın büyüklüğünü anlatacak olursak birçok finansal işlem dışında farklı verilerinde tutulduğu bir zincirden bahsediyoruz. Fakat avantaj olarak değerlendireceğimiz noktaya gelirsek eksiksiz olarak gerçekleştirilen bütün işlemler kayıt defterinde yer  alıyor.

Yeni kayıtların eklenmesi sayesinde tamamlandı denilen bloklar dahil olmak üzere kronolojik bir sıralama ile eklemeler yapılmaya devam ediyor. Yeni bir zincir ağa katıldığında ise otomatik olarak indirilmiş olan blok zincirinin bir kopyası alınıyor.

Blockchain Nasıl Çalışır?

Blockchahin ‘in çalışma prensibine bakacak olursak, blockchain bir bilgisayar ağı üzerinden defalarca kez kopyalanarak düzenli olarak güncellenen bir veri tablosu olarak hayal edebiliriz. İşin en güzel yanı ise bu tablolara her yerden ulaşabiliyorsunuz.

Bir blok zinciri içerisinde tutulan veriler ortak verilerdir. Sürekli olarak mutabık bir veritabanı oluşturulmaktadır. Bu veriler herhangi bir yerde depolanamaz ve sürekli olarak kamuya açık verilerdir. Bu sayede verileri daha kolay bir şekilde doğrulayabilirsiniz. Hiçbir hacker bu bilgilerin bütünlüğünü bozamaz veya kronolojik sıralamayı değiştiremez.

Blokchain teknolojisi insanlar tarafından Bitcoin ‘in kripto parasının yarattığı bir yenilik olarak biliniyor. Bir blok gerçekleşen son işlemleri veya bir kısmının tamamını kayıt altına alan bir zincirin halkasıdır. İşlem tamamlandıktan sonra yeni oluşan blok zincire kalıcı olarak bağlanır. Bir blok kendini tamamladığında  sürekli olarak yeni bir blok oluşturur. Bloklar asla karmaşık sırada değildir. Çözümlenmesi zor bir şifreleme methodu ile birbirlerine bağlanır. Blokchain zinciri aslında bankacılık işlemleri ile kıyaslanabilir. Bloklar bireysel olarak oluşturulan banka dekontlarına benzer.

Bitcoin protokolüne bağlı olarak blok zinciri bu sisteme katılan tüm düğünler tarafından paylaşılır. Blok zincirinin tam kopyası yürütülmekte olan her bit-pass işleminin kayıtlarına vakıftır. Bu tarihçe içerisinde bütün adresler aslında birbirlerine bağlı olarak üretilir ve kayıt altına alınır.

Sürekli olarak büyüme gösteren blockchain boyutu, depolama ve senkronizasyon gibi olaylardan ötürü bazı kesimler tarafından bir sorun olarak görülmektedir. Yaklaşık olarak geçirdiğimiz her 10 dakika içerisinde yeni bir madencilik yolu ile yeni bir blok, blok zincirine kalıcı olarak bağlanmaktadır.